از منظر دین وقتی تفکر، قرار است ما را به خدا برساند و در سیر تکاملی ما تأثیر داشته باشد و همچنین گستره آن به پهنای تمام شئونات زندگی انسان است، باید تفکر را یک عمل عبادی بسیار مهم بدانیم که مانند اعمال عبادی دیگر برای آن وقت اختصاص دهیم. وقتی صحبت از دنیای مدرن پیش می آید همه از پیشرفت های موجود در این دنیا صحبت می کنند که از هر عصر این پیشرفت ها سریع تر و شگفت انگیز تر است. بسیاری اعتقاد دارند که این عصر، عصر اطلاعات است؛ دورانی که حاکمیت برای فضای مجازی، شبکه های اجتماعی و پیام رسان حاکمیتی بلامنازع است. در ساعات زیادی از شبانه روز مردم درگیر پیام ها و محتواهای ریخته شده در این فضا هستند و با حرص و ولع آن را دنبال می نمایند تا بدان جا که هر کس در این فضا حضور نداشته باشد خود را بی سواد و بی اطلاع از پیشرفت های موجود در دنیا قلمداد می کند.

ادامه...

این مقاله پس از تبیین موضوع، در سه جهت به بررسی و نقد تاریخ مندی معرفت پرداخته و در ضمن آن نیم نگاهی هم به دیدگاه اسلام و قرآن در این زمینه ها انداخته است: مبنای هستی شناختی تاریخ مندی معرفت؛ مبنای انسان شناختی تاریخ مندی معرفت؛ سیالیت معنای متن و تاریخ مندی معرفت. از نظر این نوشتار تاریخ مندی مطلق معرفت مردود، و مبانی گوناگون آن در هرمنوتیک فلسفی به طور جدی محل سؤال است؛ البته تاریخ مندی معرفت را اجمالاً می پذیرد؛ به این معنا که نه همه معرفت انسان ها تاریخ مند است و نه معرفت همه انسان ها؛ بلکه در نگاه صحیح، برخی از معرفت های برخی از انسان ها تاریخ مند است. قرآن نیز معرفت واقع را بماهو واقع، ممکن، بلکه واقع شده می داند و خبر از معارفی می دهد که انسان بدون تأثیرپذیری از شرایط تاریخی به حقیقت آنها پی برده و چنین معارفی برای همیشه پایا و ماندگار خواهد بود؛ ادله آن در این نوشتار آمده است.

ادامه...

یکی از مهم ترین انگیزه های تحرک و تهاجم وهابیت در سطح منطقه و کشورهای اسلامی، ترس و وحشت آنان از گسترش فرهنگ برخاسته از انقلاب اسلامی، بیداری و خود آگاهی قرآن محور در میان جوانان و دانشمندان تحصیل کرده و استقبال آنان از این حرکت اصیل و مذهب نورانی مطابق با سنت راستین و ناب محمدی(صلی الله علیه و آله و سلم ) است، که با پی جوئی رفتار آنان می توان عمق وحشت آنان را از نفوذ بیداری و آگاهی مسلمانان امروز از اسلام واقعی و مکتب انقلاب اسلامی درک نمود. بدین ترتیب شاهد آن هستیم که چگونه با جنایات شرربار خود که با حمایت حاکمان غربی و حامیان پر عناد مذهبی آن، نام جهاد فی سبیل الله و اصلاح دینی به خود گرفته است تصرفات سیاسی خود را صبغه مذهبی داده و آن را مقدس جلوه می دهند.

ادامه...

درنوشتار حاضر تلاش شده است که روش های مختلف جامعه شناسی دین مورد بررسی قرار گیرد تا از این طریق آسیبهای را که مطالعه جامعه شناسانه از دین در پی دارد شناسایی و در نتیجه الگوئی از جامعه شناسی دین مطرح نماید تا از حیث روش فاقد مشکلاتی باشد که جامعه شناسی دین در وضعیت موجود با آن درگیر است؛ به همین منظور پس از طرح مسأله و بررسی ابعاد و سطوح مختلف دین، سه روش «اثباتی»، «تفسیری» و «انتقادی» مورد بحث قرار گرفته و پیش فرضهای اساسی آنها مشخص شده است. پس از آن ارتباط این روشها با جامعه شناسی دین و اینکه هرکدام چه سطح و یا بعد از دین را به عنوان موضوع جامعه شناسی دین بر می گزینند موشکافی شده که روش اثباتی بعد عینی، روش تفسیری بعد ذهنی و روش انتقادی هر دو بعد را به عنوان موضوع جامعه شناسی دین انتخاب مینماید. البته بررسی پیامدهای هریک و نقد شان نیز مغفول نمانده است.

ادامه...

خداوند بعد از نظارت بر اعمال و رفتار انسان ها، آنها را ارزیابی کرده و بر اساس آن پاداش یا کیفر میدهد. آیه ۳۱ سوره الرحمن بر این امر دلالت دارد: «ای جن و انس به زودی به حساب شما رسیدگی خواهیم کرد». و در آیه ۶۷ سوره انبیاء هم چنین آمده است: «ما ترازوهای عدل را در روز قیامت نصب می کنیم. از این رو به هیچ کس کمترین ستمی نمیشود و اگر به مقدار سنگینی یک دانه خردل (نیک یا بد) باشد ما آن را حاضر می کنیم و کافی است که ما حساب کننده باشیم». از امام صادق(علیه السلام) در مورد تفسیر آیه شریفه پرسیدند، حضرت فرمود: میزانها و معیارها، پیامبران و جانشینان آنان هستند. و در روایت دیگر چنین نقل شده است: «میزان و معیار، امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و امامان که فرزندان ویند، هستند». در زیارت مطلقه امیرمؤمنان علی (علیه السلام) می گوییم: السلام على میزان الاعمال. آیات ذیل هم بر ارزیابی و سنجش اعمال دلالت دارند: «پس در آن روز هر کسی به قدر ذرهای کار نیک کرده (پاداش) آنرا خواهد دید و هرکس به قدر ذرهای کار زشت مرتکب شده آن هم به کیفرش خواهد رسید» . «پس آنانکه در آن میزان حق وزین و نیکوکار بودند، البته رستگار خواهند شد» «و آنانکه در میزان سبک وزن بودند (یعنی بی ایمان و بدعمل بوده اند) آنان کسانی هستند که چون به آیات و رسل خدا ستم کرده اند، در حقیقت بر خود زیان رسانده اند» .

ادامه...

گذشته

ادامه...

ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی(علیه السلام) به راستی آخرین پرده از مبارزات پیوسته اهل حق و باطل است؛ که این بار همه پیروزی از آن حق است.مهم ترین هدف برپایی حکومت واحد جهانی مهدوی، گسترش یکتاپرستی بر همه گیتی و میان همه انسان ها است. و در پدیدآوردن این ویژگی یگانه راه اجرای فراگیر عدالت فردی و اجتماعی در جامعه است. روایات فراوانی پرشدن زمین از عدالت را به عنوان محوری ترین سازوکار برای رسیدن به آن هدف مقدس یاد کرده اند.به گونه ای که می توان گفت جمله « یملأ الأرضَ قسطاً و عدلا کما ملئت ظلماً و جوراً» که در احادیث فراوانی ذکر شده، هم تواتر لفظی دارد و هم تواتر معنوی. انبوه روایاتی که هم در منابع شیعه و هم اهل سنت آمده می تواند ارزش و چگونگی این عدالت گستری را بیش تر بنمایاند. اگر چه در بحث عدالت بیش از هر چیز عدالت اقتصادی به ذهن می رسد، ولی به نظر می رسد گستره عدالت بسیار فراتر از امور اقتصادی است و همه عرصه های زندگی را زیر پوشش خود می گیرد. در این متن تلاش می شود تا به اندازه ممکن به این بحث اساسی اشاره شود و البته چون برخی بحث های دیگر همچنان نیازمند بررسی های گسترده تر و ژرف تر است.

ادامه...

صحیفه سجادیه یکی از بهترین و زیباترین کتب دینی و مذهبی است که هر چند در قالب دعا و نیایش در اختیار انسان ها قرار گرفته است، ولی با این وجود، دارای سبکی متفاوت در ارائه معارف توحیدی و تکنیک های اخلاقی و اصول درست زیستن می باشد، که باید آن طور که شایسته و سزاوار است جایگاه ممتاز خود را در میان خانواده ها پیدا نماید، هر چند پرداختن به معارف غنی و ارزشمند این کتاب ارزشمند کار ساده ای نیست، ولی با این وجود سعی داریم با فهم ناقص و کوتاه خود خوشه ای از خرمن معارف این کتاب ارزشمند را بچینیم و مورد استفاده قرار دهیم.

ادامه...

در واقع امیدواری به آینده ای روشن یکی از لوازم و ارکان مهم سبک زندگی مهدوی است، امیدی که باعث شد یعقوب را سالیان سال به امید وصال فرزند محبوبش چشم به راه نگه دارد، در واقع این شاخص مهم با مبانی و معارف توحیدی گره خورده است به طوری که هر گونه واپس گرایی از آن در تضاد جدی با سبک زندگی موحدانه ترجمه شده است.

ادامه...

نباید پنداشت که رأفت و احسان، ارزشی محدود به خود مسلمانان است و تنها در میان آنان جریان می یابد. هم عدل و هم احسان، دو ارزش اجتماعی عام است که حیات اجتماعی، قائم به آنها نگریسته می شود. رأفت و احسان، نقش خاصی را در جامعه و روابط انسانی ایفا می کند. با اینکه عدالت با منطق حسابگرانه و دقیق خود، بنیاد جامعه و روابط اجتماعی را استوار می سازد، اما چنان نیست که بتواند بنای رفیع آن را تا انتها با همین منطق بسازد و بدون نقص به اتمام برساند. از این روست که رأفت و احسان جایگاه خاصی در مبانی ارزشی می یابد.

ادامه...